jueves, 30 de octubre de 2014

Danza e moda, FV 30.10.2014





Danza e moda
O Museo do Fashion Institute of Technology (FIT) en Nova York, dedica unha exposición á relación entre a moda e a danza. Baixo o título “Dance & Fashion”, expóñense entre o 13 de setembro deste ano e o 3 de xaneiro de 2015,  un cento de traxes de baile ou inspirados polo baile. Abranguendo un espazo temporal que vai, dende o inicio do século XIX até os nosos días.
É unha mostra organizada pola dirección do museo, Dr. Valerie Steele, que conta cunha efectista posta en escena do estudo de arquitectura Kim Ackert. Acompañando á exposición tense publicado un catálogo de varios autores na editorial Yale University Press.
O FIT, é unha das principais institucións públicas da cidade de Nova York. É unha escola de altos estudos en deseño, moda, arte, comunicacións e negocios. Que conta entre os seus servizos cun museo. Unha institución museística, onde se mostran de xeito rigoroso e innovador, pezas relacionadas co vestido e os seus ámbitos veciños. Arte e moda, son unha constante no Museo do FIT.  As exposicións de moda deste museo conforman, xunta as do Metropolitan Museum, acontecementos de referencia na axenda cultural americana.
Tamén o ballet e a danza en Estados Unidos, e especialmente en Nova York, son elementos axiais da axenda cultural. A cidade dos rascacelos é sede do American Ballet Theater, New York City Ballet, Alvin Ailey American Dance Theater, Martha Graham Dance Company, Merce Cunningham Dance Company, Dance Theatre of Harlem…agrupacións para as que se teñen creado egrexios vestiarios, algúns dos cales engrosan os fondos desta exposición temporal.
O período romántico sirve de introdución á mostra, con traxes da década dos trinta do século XIX. Os volátiles traxes de gasa e as cores suaves son as iconas da época. O gusto polos exotismos da época veñen representados por traxes de estilo “español”, evocadores dos contos da Alhambra e outras Cármenes. Nesta sección atopamos un modelo deseñado polo célebre escenógrafo, decorador e debuxante, Christian Bérard, quen fora alma mater do teatro en Francia nas primeiras décadas do século XX.
A influencia dos Ballets Russes, a compañía de ballet do empresario Diaghilev, foi definitiva na escena cultural e na moda da época da súa vixencia. Entre 1909 e 1929, o gusto cedeu ó orientalismo divulgado pola compañía rusa. Paul Poiret, creou pantalóns á turca ou turbantes inspirados nos traxes de escena da compañía. Os deseños de León Bakst para Schéhérazade de 1910, están na mostra. A pegada dos ballets rusos durou no tempo, e o propio Yves Saint Laurent, creou en 1976 a colección chamada dos Ballets Russes, con importantes brocados, aplicacións de marta, visón e raposo, tafetás e sedas. Traxes de Ungaro, corpiños levados por Rudolf Nureyev e Mikhail Baryshnikov, completan o leitmotiv ruso da mostra.
A moda inflúe nos traxes de ballet e acontece ó inverso asemade. Christian Dior creara un vestido inspirado no cisne negro. E para “Simphony in C”, Marc Happel, creou traxes inspirados no propio Dior e no mestre Balenciaga. Outras voltas son os modistos quen prestan o seu icónico estilo para a escena danzística. Yves Saint Laurent, Ricardo Tisci para Givenchy, Christian Lacroix, Jean-Paul Gaultier , Valentino, Prabal Gurung, Giles Mendel. Olivier Theyskens, Rodarte, Iris van Herpen, son algúns dos modistos cuxa apartación á escena está representada na mostra. En calquera dirección, danza e moda, conxuntamente crean un novum, unha novidade estética singular.
Coreografías e traxes
As coreografías de Martha Graham, teñen unha natureza consustancial cos traxes empregados polos bailaríns. Hai movementos subliñados ou esvaecidos, por saias ou capas, de xeito que coreografía e traxe forman un todo. A propia Martha Graham deseñaba algúns deles. E na mostra, exponse un dos traxes creados por Halston para a compañía.
O estilo de deseño de vangarda, aparece nos traxes para a escena creados por Narciso Rodríguez para Morphoses. Rei Kawakubo para o ballet de Merce Cunningham, Scenario. Desta volta, o minimalismo do primeiro e a invención de formas expresionistas da segunda, fanse notar nas respectivas creacións escenográficas.
O gusto polo chamado estilo español, aparece por segunda volta na mostra. Con traxes de Balenciaga, Elsa Schiaparelli, Jeanne Paquin, Óscar de la Renta e Ralph Lauren, que traen a colación dun xeito ou outro, a teima ecuestre ou de volantes e flores, arquetípica do estilo andaluz, que resulta recorrente dentro e fora da escena polos deseñadores.
Outras teimas de corte etnográfico, son tamén motivo de inspiración nas modas e nos escenarios. África inspira ó moi innovador deseñador Rick Owens, quen fai das formas tribais un emblema. Facendo un aporte de máxima vangarda á mostra, pois Rick Owens, ven sendo a máxima singularidade estética das pasarelas internacionais nas derradeiras tempadas.
Completan a mostra do FIT, un conxunto de fotografías, vídeos e documentais que reflicten o universo creativo de pigmalións e crisálidas que é a maridaxe da moda coa danza.

Román Padín Otero   

jueves, 16 de octubre de 2014

The future of fashion is now, FV 16.10.2014



O futuro da moda é agora
No museo Boijmans van Beuningen de Róterdam, estase a expor unha mostra sobre a situación actual do sistema da moda. Baixo o nome “The future of fashion is now”, entre o 11 de outubro e o 18 de xaneiro, pódese visitar esta exposición de “tese” sobre o contido e o sentido da moda. No ano 2009, este museo Boijmans, que é o epicentro do deseño de moda dende Holanda, organizou a mostra “The art of fashion”, na que se expuña unha colectividade de propostas que mesturaban arte e moda. Foi aquela unha selección de traballos icónicos de deseñadores principais da escena internacional da moda de vangarda.    
Arestora o museo Boijmans, propón unha viaxe ó redor do mundo coa moda máis innovadora. Na que se analiza o xeito no que compre afrontar o traballo feito polos deseñadores novos e na que se estuda o rol da roupa na sociedade contemporánea. París xa non é o único centro da moda, e deseñadores chegados doutras localizacións fora de Europa ou de países limítrofes, onde tamén se fai creación téxtil actualmente, puxan para facer trocos na vestimenta. Estes creadores aportan novas estéticas e utilidades que son incorporadas como vangarda.                                                                                                      
Nos 1.500 metros de exposición, móstranse prendas, vídeos, accesorios e instalacións que tratan da concepción dun novo sistema da moda con estética iconoclasta. Cuestionando teimas como a necesidade dun troco de vestiario cada seis meses o que ven sendo o calendario actual dos desfiles e coleccións. Cuestionando que se manteñan criterios estéticos previos xa coñecidos. Cuestionando aínda a utilidade das vellas ou as novas tecnoloxías na manufactura de roupa onde aparecen novas funcións nas prendas textiles.
A estrutura de mostra e complexa, contando non soamente coas prendas exhibidas, mais tamén cun xurado internacional para seleccionar novos talentos. Unha web onde se pode seguir o traballo en curso de varios proxectos encargados ad hoc e un debate on line sobre extremos varios da cuestión do vestido en distintos campos na actualidade.                                                                         
Os novos deseñadores aportan solucións no ámbito da arte e a moda. Traballan en torno da sostenibilidade e poñen en dúbida o valor social da roupa. ¿Pode a roupa cumprir unha función creativa fora da utilidade? ¿pode a roupa servir de alegado político? Son algunhas das interesantes preguntas ás que busca dar resposta esta exposición.                                                      
Son máis de cincuenta deseñadores internacionais convocados, uns consagrados e outros, a maioría, descoñecidos. As proposta dos famosos Viktor & Rolf, é un xardín zen no que se cavila o xeito de alcanzar un comportamento espiritual. A oriental Wang Lei, propón traxes tradicionais feitos con papel hixiénico tricotado. Dende o Reino Unido, Carole Collet, explora materiais sostibles no seu experimento de lazos que crecen de plantas de fresas. Piyuupiru, investigan dende Xapón en materiais tecidos. E Pauline van Dongen no seu “wearable solar project”, estuda avances tecnolóxicos en relación da moda coa enerxía. Outros deseñadores presentes como Iris van Herpen, aporta a súa excelencia, recoñecida pola Cámara Sindical da alta costura, onde desfila como invitada, propoñendo novas formas marabillosas. Novos materiais que sorprenden favorablemente. E as súas esculturas para vestir que son froito de intelixentes colaboracións interdisciplinares. Ela é un deses casos nos que a nova moda de vangarda é moito mellor que a clásica moda tradicional. Un deses casos nos que o novo non deixa espazo á nostalxia e ten carácter de obra de arte e non de experimento bocetístico.                                                       
Están tamén os sombreiros de Christophe Coppens. As deconstrucións de Comme des Garçons. A mestura de arquitectura, arte, política, natureza e escultura de Hussein Chalayan e a moda para snobs de Maison Martin Margiela. Una exposición da moda de agora que mostra o que é a moda de despois.

Moda e filosofía                                                                    
A función dunha exposición desta natureza non é soamente mostrar traballos que mais ou menos epaten ó burgués e admiren ás vítimas da moda. Se non que é, sobre todo, un medio para reflexionar sobre os fundamentos teóricos e filosóficos que xustifican os trocos do aspecto. A imaxe ,tanto vestida como espida, encontra xustificación semiótica nun conxunto de principios que rexen o espírito da moda en cada época.                                                                           Arestora en plena hipermodernidade, as cuestións tópicas de tertulias de programas de máxima audiencia ou de señoras en perruquerías ou de homes en ximnasios, sobre a elegancia ou a sensualidade. Ou sobre a figura escultórica dunha noiva ou hercúlea dun porteiro, non son a única teima da teoría da moda. Os nosos tempos non son elegantes ou protocolarios. Hoxe non hai cinco tipos distintos de traxe para cinco momentos do día. Nin a xente común se comporta con refinamento estudado. Hoxe ó tempo é de cuestións prácticas, utilidades e realidade.          
Por isto, unha parte das exposicións de moda non estudan as virtudes dos grandes couturiers, nin a elegancia do perfecto cabaleiro, nin a historicidade dunha época. Mostras como a do museo Boijmans, trata da realidade da contemporaneidade. Así na web da exposición, pódese seguir un debate on line no que se discuten teimas varias, que están incardinadas no motivo derradeiro da mostra.    O consumismo e a moda, a sostenibilidade, a identidade e a moda, son algunhas das teimas en discusión. Tamén a maneira de tratar o mercado, con apoio no sistema ou baseándose na intuición, as marcas ou as persoas, ocupan outra parte dos debates. En fin a fantasía na moda, a forma do corpo nos nosos tempos ou as estéticas inmediatas, é dicir aquelas que dominan unha tempada pero que logo non deixan pegada, son algúns dos temas que se discuten para fortalecer un novo sistema da moda concibido polos deseñadores máis novos. Aqueles que teñen o pulso do tempo actual.


Román Padín Otero     

jueves, 2 de octubre de 2014

Horst P. Horst FV, 2,10,2014





Horst P. Horst, fotógrafo de estilo
O museo Victoria and Albert de Londres dedica unha exposición ó fotógrafo Horst P. Horst. Unha visión rigorosa e axial das elegantes fotografías dun dos mestres dese arte, cuxa traxectoria abrangue sesenta anos do século XX.
Trátase dunha grande retrospectiva organizada sobre a base dos arquivos do grupo Condé Nast. A editora de revistas de moda e estilo como Vogue ou Vanity Fair, para quen traballou Horst P. Horst dende o ano 1931, puxo ó dispor do museo, non soamente antigas fotografías, se non tamén negativos de branco e negro e transparencias de color realizados polo fotógrafo ó longo da súa carreira, para ser novamente impresos en gran formato e facer a instalación da mostra.
O interese da mostra é daquela múltiple. Pois xunto ás icónicas imaxes art déco de influencia clasicista firmadas por Horst, expóñense outras descoñecidas para ó gran público. Xunta ás fotografías pódense ver tamén portadas de época das revistas onde aparecía o traballo de Horst P. Horst, os seus cadernos de bocexos e información videográfica. Todo o cal serve para percibir o espírito da mostra, que non é o ámbito da moda, se non o do “estilo”.
Horst P. Horst, xunto a Richard Avedon e Irving Penn, forman a trindade de mestres de estilo do século XX. No caso de quen ocupa esta exposición, é o seu traballo para o mundo da moda un ámbito, no que reflicte unha constante elegancia, mestría na cor, dominio do branco e negro, efectistas composicións e eterna sofisticación.
Nado en Alemania, desenrolou a súa carreira principalmente en París e Nova York. No ano 1931, cando Horst P. Horst entrou a traballar co grupo Condé Nast, a cidade da luz era o centro do mundo da moda e da alta costura. Daquela nas revistas de moda estábanse a impoñer as fotografías fronte ás ilustracións, e o visionario editor Condé Montrose Nast, quixo dotar ó seu equipo para facer as mellores e máis definidas fotografías da época. Unhas cámaras de gran formato, un estudo ad hoc, e a colaboración do fotógrafo coa modelo, o director de arte, o editor de moda, os asistentes de estudo e os técnicos do set, facían posibles maxistrais fotos de 25,4x20,3 cms, que serviron de diario do estilo dunha época.
As modelos eran daquela profesionais incipientes, de cotío amigas con estilo de membros do staff de Condé Nast. E tamén ás veces aristócratas elegantes ou actrices. Horst P. Horst, fotografou asemade a moitos dos persoeiros das artes e da sociedade internacional daqueles anos de vangardas, grandes guerras e viaxes transoceánicos. Un dos seus primeiros retratos de actrices foi a Bette Davis no 1932 para Vanitiy Fair. Un cabo de listaxes que incluía a tódalas estrelas e celebridade da época pasando por Marlene Dietrich ou a propia Coco Chanel.
Na década dos anos cincuenta Horst P. Horst, realizou una pléiade de retratos de corpos espidos de grande inspiración clasicista. Composicións onde a luz dialoga con corpos atléticos denudes, creando unhas imaxes evocadoras dunha gliptoteca que sae dos mármores tridimensionais para incorporarse ó eido bidimensional da fotografía.
Na década dos sesenta, a editora de Vogue América, Diane Vreeland, propuxo a Horst P. Horst, a fotografía de interiores de casas. Daquela un novo eido de traballo se incorporou ó universo Horst, coas imaxes de casas de entre outros, Jackie Bouvier Kennedy Onassis, os Duques de Windsor, Andy Warhol ou Karl Lagerfeld.
A fotografía de naturezas caleidoscópicas, inspiradas nas visións xeométricas de plantas realizadas por Karl Blossfeldt (1865-1932), é outra das teimas que completan o catálogo do traballo de Horst P. Horst. Estudos case que abstractos de plantas realizados no New York Botanical Gardens, en fragas de Nova Inglaterra, en México. Sempre co leitmotiv da arquitectura gótica e caprichos de formas.
O surrealismo
A década dos trinta e corenta, ven marcada pola incorporación das innovacións das vangardas ó ámbito dos medios de comunicación de masas. Cubismo, surrealismo, fauvismo, futurismo, saen dos ámbitos dos manifestos e dos grupos de artistas e coleccionistas, para ser recoñecidos polo gran público, a través fundamentalmente da divulgación que deles fixeron as revistas e a moda.      
O interese polo corpo feminino dos surrealistas atopou lóxica acolleita no mundo da moda. Ademais o onírico ou ámbito do soños, que era o enderezo inspirador da “outra” realidade dos surrealistas, ofrecía características idóneas para o mundo da moda. Artistas como Salvador Dalí ou Giorgio de Chirico, foron celebrados pola moda. Con portadas de Vogue, editoriais de moda e mesmo escaparates ou deseños de tecidos.
A modista Elsa Schiaparelli, pasou á historia como a deseñadora surrealista. Coas súas siluetas rematadas con chapeus zapato, abrigos con bolsiño en forma de queixón ou xoias con forma de insecto.
Horst P. Horst, trasladou ese universo surrealista ó mundo da moda. Realizando para Vogue, numerosos editoriais de inspiración surrealista, tanto na composición como na moda que neles se expuña, ou no tratamento da luz e do corpo que evocaba ás lánguidas invencións de Max Ernst e os seus minotauros.
Esa integración do surrealismo á moda, retratando os traxes do ballet “Bacchanale” ou retratando ó propio artista Salvador Dalí co seu mostacho ingrávido,  ou á modista Elsa Schiaparelli con xesto onírico, pasa por ser unha máis das múltiples aportacións axiais de Horst P. Horst, ó estilo culto e intelixente da forma de vida entre moda e cosmopolitismo do século XX.

Román Padín Otero