Tu quoque, design
A locución
latina, que refire a “ti tamén…Bruto meu fillo”, emprégase na actualidade, non
para recrear a escena letal do César de Roma, se non para negar a autoridade de
quen profire un argumento. Como ironía, referir ó deseño, con un “ti tamén”,
ven a significar, que aínda quen non confía ou cree non confiar, no deseño (de
moda, obxecto cotiás ou pezas tecnolóxicas), atópase inevitablemente rodeado
sempre, da máis recente das artes aplicadas. Dende hai tres décadas, todo ó
noso redor é deseño. As moblerías trocaron por tendas de deseño. A arquitectura
contemporánea trocou por casas de deseño. O interiorismo, a náutica, a creación
de automóviles, motos e aeronaves, non son xa feitas por tapiceiros, nas
atarazás, por mecánicos ou inxenieiros, se non por deseñadores. De xeito que,
non se acaba nunca de abordar o estado da cuestión.
É obvio que a calidade dos produtos amparados na tecnoloxía, onde cada
forma resposta a unha causa estética ou unha función, é maior. Mais grande é
tamén o seu recoñecemento no mercado. E mesmo o seu avalúo pecuniario. Pero
ademáis as creacións de deseño, teñen que estar acompasadas ó tempo, respostar
a unha tendencia estética maior que serva de coordenada para atopar diálogo co
mercado. No seu día o grupo Memphis cos seus mobles de cores parchís, servía de
contra argumento ó bon gusto impelido polo estilo racionalista e internacional.
O look clochard, ou de probe, popularizado por Marithé&François Girbaud, e
mesmo a “arruga es bella” de Adolfo Domínguez, servía de canal para unha
actitude inconformista, logo das derradeiras estreiteces ideolóxicas dos anos
setenta. Máis recentemente o éxito de Alessi, nos obxectos cotiás, debeuse en
grande medida á transformación do coitá en peza museable de pop art.
Cando se crea un obxecto de producción
seriada, non somentes hai que ter en conta as posibilidades manufactureiras de
orixe, se non que hai que contemplar axialmente, a tendencia que os mercados
están dispostos a aparehender. A tendencia, o espírito dunha época, o estilo
dun período, ten natureza académica. É dicir hai unhas circunstancias
históricas que se teñen repetido dende o reinado de Luís XIV de Francia, que
serven de referente para provocar cambios no gusto dun tempo. O deseño, como
ciencia creacional e comercial, xurdeu masivamente dende a segunda guerra
mundial. E nos acompana de xeito cotiá dende os anos sesenta. Agora é una
ciencia en estado maduro que necesita de trocos.
O deseño en Galiza, atopa no sector textil
un exemplo de pragmática excelencia. O noso país pasou nos derradeiros lustros
da fábrica de confección ó estudo de deseño. Agora que o mercado do deseño
demanda productos con singularidade formal e alta calidade de manufactura, con
inspiración nos oficios tradicionais. Estase a revisitar a artesanía de
Galicia, para transformala nun eiral de obxectos singulares de deseño. Imaxinen
por exemplo, os humildes collares de A Toxa, feitos polas collareiras coas
cunchas que elas denominan “o podre”, que teñen formas sinxelas e repetitivas.
Que se poñan ó día baixo o sortilexio do espírito dos tempos, nunha campaña de
manufactura-comunicación-estilismo que os convirtan nunha sorte de “xoiería de
alta moda”. Alcanzando prezos elevados e popularidade de valor engadido. Iso é
o que postula a irónica frase “tu quoque, design”. Un mesmo tratamento poderían
ter as plantacións de camelias, trocando festas municipais en ikebana galaica
do século XXI.
Noutro orde de cousas, a calidade dos novos
deseñadores na nosa terra, está habitualmente encontrada coa industria e co
financiamento. De feito as principais empresas do sector textil galego apoianse
no versionado da moda de outros creadores e non na creación dunha propia
iconografía. Singularidade ten nese ámbito a casa galega D-DUE, quen ven de
desenrolar o comercio das súas coleccións na prestixiosa rede de tendas de
Comme des Garçons, ti tipo do Dover Street Market. Neste caso un deseño único e
dentro dunha tendencia cool do mercado, abreu o mercado xaponés a esta empresa
de Rianxo.
Aínda un novo valor, o literato modisto,
Gonzálo Vázquez, ven de presentar a súa nova colección de verán, cun talento e
un estilo radicalmente inspirado na contemporaneidade. Unha mezcla de
apariencia literaria que se pode ver na súa páxina on line cunha enorme
calidade de imaxe e deseño. Pero, o esforzco creativo resulta amputado cando se
refire á distribución, financiamento e producción da roupa. Todo depende do
xenio do modisto. Para que o deseño resulte chave de futuro, debe ir acompanado
dun plan de inspiración na tendencia da época e nun respaldo comercial e
financiero.
Román Padín Otero
No hay comentarios:
Publicar un comentario