Contra
a interpretación.
Dúas exposicións de moda traen a colación a cuestión filosófica da
interpretación na obra de arte. Por medio da relación da moda coa pintura nun
caso e a través do vínculo entre a moda e o pensamento doutra banda, téntase de
ofrecer á audiencia novas lecturas das manifestacións culturais no século XXI.
A mostra Balenciaga y la pintura
española no Museo Thyssen de
Madrid, comisariada por Eloy Martínez de
la Pera, pon en relación un conxunto de 56 cadros de autores españois cos
vestidos de Cristóbal Balenciaga. A
proposta curatorial está baseada, daquela, nunha análise da forma da obra de
arte baixo unha perspectiva de mímese ou parecido. Onde os ollos do intérprete
tentan ver semellanzas estéticas entre cadros e vestidos por cuestións
cromáticas e de volumes.
A cor vermella ten de conectar a un conxunto de vestido e chaqueta creado
por Balenciaga, cun retrato de El cardenal don Luís María de Borbón y
Villabriga pintado por Goya. A
cor azul conecta un vestido de noite con carapuchiña realizado en gazar cun
lenzo que representa á Inmaculada
Concepción pintado por Murillo. A
cor negra conecta un retrato de cabaleiro de efixie de busto pintado por El Greco, cun abrigo de noite de veludo
de seda negra cun colo branco rizado. A semiótica de austeridade do negro,
identificado coa corte de Felipe II, é
frecuente en retratos dos Austrias e
imaxínase fonte de inspiración no negro habitual nas modas de Balenciaga. A pureza da cor branca e a
solidez dos volumes dos traxes de noiva de Balenciaga
atópanse polo hermeneuta inspirados nos cadros de monxes e santas de Zurbarán.
As flores, os bordados, guipures, encaixes, pedrerías que emprega a casa de
Balenciaga para embelecer moitos dos
traxes, capas, abrigos e chaquetas, interprétanse na mostra como unha cita ó
bodegón español, a Goya e á pintura
do século XIX. O modista mesmo era
coleccionista de singulares téxtiles de época e indumentaria. Un vestido de
cerimonia e máis un vestido de noiva de chantung de seda bordado en fíos de
prata póñense en diálogo cos ricos tecidos dos retratos de Ana de Austria por Sánchez
Coello ou no de Isabel de Borbón,
esposa de Felipe IV pintado por Rodrigo
de Villandrando.
Esta é pois unha mostra de moda onde a forma se argumenta como resultado da
inspiración ou mímese procedente do ollar das creacións pictóricas do pasado.
A exposición Camp notes on Fashion comisariada
por Andrew Bolton no The New York Metropolitan Museum of Art, explora
as orixes da estética camp. Por medio
de máis de 250 obxectos e modas datados dende o século XVII até os nosos día,
se fai una análise do significado dunha cuestión estética de fondo. Pois
tódolos obxectos e modas son tan heteroxéneos como se poida imaxinar. Mais
comparten unha certa exuberancia, humor, ironía, parodia, pastiche, artificio,
exaxeración e teatralidade.
Iso é o camp segundo a filósofa e
autora norteamericana Susan Sontag quen
deu as coordenadas dese concepto estético nun ensaio do ano 1964, que leva por
título “Notes on Camp”.
Na mostra hai un estudo da chamada pose
camp que é unha sorte de teatralidade extrema no comportamento, nas
maneiras, na fala, na decoración ou na vestimenta. E se exhibe asemade a un
considerable número de creadores que son camp
de xeito manifesto como identidade da súa casa de modas ou teñen feito
pezas téxtiles indiscutiblemente camp.
A casa de moda do Schiaparelli cas
creacións de Bertrand Guyon abre a
mostra cunha capa de flamencos rosa e un tocado ad hoc creado por Stephen Jones .
O casa italiana Moschino cas
creacións de Jeremy Scott é ironía
total, o mesmo fai un vestido de bolboretas que un bolso McDonalds ou un traxe de trapecista. Gucci con Alessandro Michele ó
frente é indiscutiblemente teatral. Virgil
Abloh con Off-White é
evidentemente paródico. Thom Browne recrea
o Ivy League cunha exaxeración que o
fai paródico. Marc Jacobs con
estampados coa cara de María Callas crea
un artificio camp.
Esta mostra non fai hermenéutica ou interpretación ante o medo que provoca
unha obra de arte rotunda (como no caso da de Balenciaga) se non que Camp
notes on Fashion, sacando do almacén ese concepto filosófico incita a unha erótica da arte.
Camp no fondo, pintura na forma.
Palomo Spain o célebre modisto español está presente na mostra Camp notes on Fashion cun conxunto de
voda da colección primavera verán de 2018. Un tul recuberto de plumas de galo
brancas ciscadas polos extremos e o pescozo fan desta túnica transparente que,
deixa ó aire o cu do modelo masculino que a exhibe, unha peza en verdade teatral, irónica, queer e pastiche.
De certo é que as manifestacións culturais españolas máis populares
arestora, son no fondo e na forma Camp. Non
soamente temos ó gran modista Palomo
Spain na esencia do camp na
península ibérica. Pedro Almodovar é
todo él camp en estado puro,
mesturando cultura manchega e estéticas varias europeas. A cantante Rosalía é camp dun modo global, pastiche, teatral, exaxerado.
Doutra banda teríamos ós creadores do drama como Balenciaga, que ademais estarían máis cerca da alta cultura. Os
arquitectos estudio RCR que foron
merecedores do premio Pritzker no ano
2017, terían calquera outro atributo menos camp.
O director de cine galego Oliver Laxe, recentemente
laureado en Cannes, é máis ben
neorealista que camp. O gran Adolfo Domínguez, no seu ámbito de la arruga es bella, malia o certo
pastiche que ten feito dos deseñadores xaponeses, non é camp, se non esencial, austero, intelectual e purista.
Entre os novos creadores, é intelectual e hipermoderna é a ex alumna de Esdemga premiada en EGO Madrid, Melania Freire. Tamén son vangardistas, inclusivas as
gañadoras en BIAAF Bilbao, IK.Studio,
Erica Oubiña e Inti Núñez. Eu diría que é camp o estudante de Mestre
Mateo, Isaac Castelo Ares, coñecido como Caasi Sera, que visteu a unha das invitadas na voda de Sergio Ramos e Pilar Rubio, futbolista a artista, ámbolos dous camp,camp,camp.
Román Padín Otero
No hay comentarios:
Publicar un comentario